Υποχρεωτική Ασφάλιση Ευθύνης Εργοδότη

Επεξήγηση και Ανάλυση του Περί Υποχρεωτικής Ασφάλισης της Ευθύνης των Εργοδοτών Νόμου-

Aπό την 1η Νοεμβρίου 1997 τίθεται σε εφαρμογή η υποχρεωτική ασφάλιση των εργοδοτών έναντι της νομικής τους ευθύνης προς τους εργοδοτουμένους τους, για σωματικό τραυματισμό, θάνατο ή επαγγελματική ασθένεια που μπορεί να υποστούν κατά τη διάρκεια της εργοδότησης τους.

Η νομική ευθύνη κάθε εργοδότη προς τους υπαλλήλους του εγείρεται κάτω από μια ή περισσότερες από τις ακόλουθες περιπτώσεις:

(β) αμέλεια του εργοδότη πoυ προέρχεται από παράλειψη του να επιδείξει λογική φροντίδα και επιμέλεια ώστε:

I) Να παρέχει και να διατηρεί κατάλληλα και ασφαλισμένα μηχανήματα

ii) Να παρέχει και να διατηρεί ασφαλισμένο χώρο εργασίας

iii) Να παρέχει και να διατηρεί ασφαλισμένο σύστημα εργασίας

iv) Να εργοδοτεί κατάλληλους και ικανούς υπαλλήλους

γ) παράβαση εκ μέρους του εργοδότη κάποιου θέσμιου καθήκοντος που του έχει επιβάλει Νομοθέτημα ή Κανονισμός όσον αφορά την ασφάλεια των υπαλλήλων του (breach of statutory duty)

(δ) προσωπική αμέλεια των υπαλλήλων του και αμέλεια τους στο να εκτελούν τα καθήκοντα που τους επιβάλλει η εργοδότηση τους.

Κάθε εργοδότης έχει υποχρέωση να είναι ασφαλισμένος έναντι της ευθύνης του για ατύχημα ή επαγγελματική ασθένεια που παθαίνει εργοδοτούμενος του.

I) προς όλους τους εργοδοτούμενους του εργοδότη στην Κύπρο, και

ii) προς όλους τους Κύπριους εργοδοτουμένους του εργοδότη στο εξωτερικό, νοουμένου ότι αυτοί είναι μόνιμοι κάτοικοι Κύπρου.

Το λεκτικό του άρθρου τονίζει ότι η υποχρέωση για ασφάλιση βαρύνει τον εργοδότη και όχι την Ασφαλιστική Εταιρεία.

Ο ίδιος ο Νόμος περιλαμβάνει ορισμό της έννοιας του ''εργοδότη'' που είναι η ακόλουθη:-

''εργοδότης'' σημαίνει πρόσωπο με το οποίο ο εργοδοτούμενος έχει συνάψει σύμβαση εργασίας η μαθητείας ή αν και δεν έχει συνάψει με αυτόν σύμβαση εργασίας ή μαθητείας, η σχέση μεταξύ τους είναι σχέση εργοδότη και εργοδοτούμενου και περιλαμβάνει οργανισμό δημόσιου ή ιδιωτικού δικαίου με ή χωρίς νομική προσωπικότητα, το νόμιμο προσωπικό αντιπρόσωπο θανόντα εργοδότη και υπεράκτια ή αλλοδαπή εταιρεία που είναι εγγεγραμμένη στην Κύπρο ή αντιπροσωπεύεται στην Κύπρο, και οι όροι ''απασχόληση'' και ''εργοδοτούμενος'' θα ερμηνεύονται ανάλογα.

Εργοδότης είναι οποιοδήποτε πρόσωπο απασχολεί άλλο πρόσωπο για περισσότερο από 8 ώρες εβδομαδιαίως και περιλαμβάνει και ξένους εργάτες/οικιακές βοηθούς.

Το άρθρο 3 του Νόμου εξαιρεί ρητά από την υποχρέωση για ασφάλιση τις πιό κάτω περιπτώσεις εργοδοτών:-

(α) Όταν ο εργοδότης είναι η Κυπριακή Δημοκρατία,

(β) όταν ο εργοδότης ανήκει σε τάξη που εξαιρείται ειδικά από το Υπουργικό Συμβούλιο, και

(γ) όταν η απασχόληση είναι μια από αυτές που περιγράφονται στο Μέρος II του Πρώτου Πίνακα του Περί Κοινωνικών Ασφαλίσεων Νόμου.

1.	Ναυτικές, στρατιωτικές και αεροπορικές δυνάμεις ξένων χωρών.

2.	Δημόσιοι ή Διπλωματικοί Υπάλληλοι ξένης χώρας.

3.	Όταν ο εργοδότης είναι σύζυγος του εργοδοτουμένου.

4.	Πρόσωπα που δεν έχουν τη μόνιμη διαμονή τους στην Κύπρο, αν οι εργοδότες των προσώπων αυτών δεν έχουν την Κύπρο, ούτε ως συνηθή τόπο διαμονής τους ούτε ως συνηθή τόπο διεξαγωγής των εργασιών τους.

5.	Πρόσωπα που απασχολούνται ως γραμματείς ή γραφείς σωματείου, λέσχης, φιλανθρωπικού ιδρύματος, όταν η απασχόληση είναι μόνο έκτακτη ή εκτός των συνηθισμένων ωρών εργασίας.

7.	Φροντιστές ή φύλακες αρχαίου μνημείου με μερική απασχόληση.

9.	Πατέρες, μητέρες, παππούδες ή γιαγιάδες του εργοδότη χωρίς αποδοχές.

10.	Γεωργική απασχόληση στην υπηρεσία του πατέρα ή της μητέρας του εργοδοτούμενου.

(α) Το ασφαλιστήριο πρέπει να εκδίδεται από αδειούχο ασφαλιστή.

(β) Το ασφαλιστήριο πρέπει να ασφαλίζει την ευθύνη του εργοδότη όσον αφορά όλες τις υποχρεώσεις που προνοεί ο Νόμος, δηλαδή τραυματισμό ή θάνατο από ατύχημα και επαγγελματική ασθένεια.

(γ) Το ασφαλιστήριο για να ισχύει, θα πρέπει να εκδοθεί στο όνομα του εργοδότη και να παραδοθεί στον εργοδότη Πιστοποιητικό Ασφάλισης, σύμφωνα με τον Τύπο που καθορίζεται στους Κανονισμούς.

Ο όρος ''ατύχημα'' είναι ''οποιοδήποτε συμβάν ένεκα του οποίου προκαλείται θάνατος ή σωματική βλαβη σε εργοδοτούμενο, εφόσον το συμβάν αυτό προκαλείται από την και κατά τη διάρκεια της απασχόλησης του εργοδοτούμενου'' εκτός αν αποδειχθεί το αντίθετο.

Ο εργοδότης δεν φέρει ευθύνη αν αποδειχθεί στο δικαστήριο ότι το περιστατικό:-

(α) δεν ήταν η γενεσιουργός αιτία του θανάτου ή της σωματικής βλάβης, ή

(β) δεν προλκήθηκε από την και κατά τη διάρκεια της απασχόλησης του εργοδοτούμενου, ή

(γ) δεν ήταν τυχαίο, αλλά σαν αποτέλεσμα εσκεμμένης ενέργειας κάποιου τρίτου. (είτε κακόβουλης είτε όχι).

Η κάλυψη επεκτείνεται και σε επαγγελματικές ασθένειες που μπορεί να προκαλέσει η εργοδότηση και που αναπτύσσονται σταδιακά με πιθανότητα να εμφανιστούν σε πολύ μεταγενέστερο στάδιο. Μπορεί η εστία μόλυνσης να είναι κάποιο μεμονωμένο περιστατικό που συνέβη στο παρελθόν ή μια συνεχή εστία μόλυνσης που οδήγησε τελικά στην εκδήλωση της ασθένειας.

Ο Νόμος καθορίζει τις επαγγελματικές ασθένειες που καλύπτονται από το Νόμο και κατα επέκταση από το ασφαλιστήριο. Σε περίπτωση που κάποιος εργοδοτούμενος υποστεί επαγγελματική ασθένεια που δεν περιλαμβάνεται στον κατάλογο των ασθενειών που πρέπει να καλυφθούν, τότε η Ασφαλιστική Εταιρεία δεν έχει ευθύνη και ο εργοδότης παραμένει εκτεθειμένος.

Το ασφαλιστήριο δεν ισχύει από την στιγμή της έκδοσης του, αλλά από την στιγμή της παράδοσης στον ασφαλισμένο εργοδότη ενός νομοτυπικά έγκυρου Πιστοποιητικού Ασφάλισης.

Οι τομείς σε σχέση με τους οποίους όροι καθίστανται ανίσχυροι από το Νόμο (δεν έχουν ισχύ σε σχέση με το θύμα) είναι σε συντομία:-

(α) Ο αριθμός, η ηλικία, η υγεία, η μόρφωση, η επιδεξιότητα, κ.λ.π. των εργοδοτουμένων,

(β) ο χώρος, ο τρόπος, ο χρόνος, ο τόπος, το μέσο, κ.λ.π. διεξαγωγής της εργασίας,

(γ) η χρήση ή όχι από τον εργοδοτούμενο οποιουδήποτε εργαλείου, μηχανήματος, μέσου προστασίας κ.λ.π.

(δ) η φύση της εργασίας του εργοδοτούμενου ή του εργοδότη,

(ε) η νομιμότητα ή εγκυρότητα της σύμβασης εργοδότησης,

(η) η επίδειξη ή όχι εκ μέρους του εργοδότη λογικής φροντίδας ή η συμμόρφωση του ή όχι με νομοθετικές διατάξεις,

(θ) η τήρηση και υποβολή οποιωνδήποτε στοιχείων από τον εργοδότη.

Η Ασφαλιστική Εταιρία έχει υποχρέωση να ποζημιώσει ακόμα και παράνομους εργάτες ή Κυβερνητικούς υπαλλήλους που ασχολούνται κατά τις απογευματινές ώρες, έστω και αν αυτοί δεν έχουν περιληφθεί στον κατάλογο των εργοδοτουμένων του εργοδότη. Αναμφίβολα η ασφαλιστική εταιρία θα στραφεί μετά εναντίον του εργοδότη για ανάκτηση της ζημιάς του.

Ο εργοδοτούμενος έχει το δικαίωμα να διεκδικήσει απευθείας από την Ασφαλιστική Εταιρεία του εργοδότη του τις αποζημιώσεις που του επιδικάζει το δικαστήριο.

Η πληρωμή γίνεται απευθείας στον εργοδοτούμενο ή το δικηγόρο του.

Το δικαστήριο θα εκδόση απόφαση εναντίον του εργοδότη, αφού αυτός είναι ο εναγόμενος και η οποία στη συνέχεια θα εκτελεστεί εναντίον της Ασφαλιστικής Εταιρείας, αν υπάρχει έγκυρη ασφαλιστική κάλυψη σε ισχύ, ή εναντίον του εργοδότη, αν δεν υπάρχει τέτοια κάλυψη.

Η ''δικαστική απόφαση'' που είναι υποχρεωμένος ο ασφαλιστής να ικανοποιήσει με βάση το άρθρο 9, είναι απόφαση που εκδίδεται εναντίον του εργοδότη από Δικαστήριο της Κυπριακής Δημοκρατίας.

Ελάχιστη υποχρέωση για κάλυψη από τον εργοδότη (κανονισμός 13)

•	€ 3.420.000 κατά περιστατικό ή σειρά περιστατικών που προέρχονται από την ίδια γενεσιουργό αιτία,

Αγωγή για διεκδίκηση αποζημιώσεων με βάση το Νόμο αυτό θα πρέπει να εγείρεται μέσα σε 2 χρόνια από το συμβάν που προκάλεσε τον τραυματισμό ή θάνατο ή 2 χρόνια από την εκδήλωση της επαγγελματικής ασθένειας.

Απόφαση εναντίον των εργοδοτουμένων δεν παραγράφεται αφού δεν στηρίζεται στο Νόμο αυτό αλλά σε αστικό αδίκημα για το οποίο δεν υπάρχει χρόνος παραγραφής (έχει ανασταλεί από το 1964).

Ο Νόμος δεν καθορίζει ασφάλιστρα σε σχέση με την ασφάλιση αυτή. Το ασφάλιστρο εξαρτάται από το επάγγελμα και το ύψος των ημερομισθίων των εργοδοτουμένων.

Σε περίπτωση που ο ασφαλισμένος αναφέρει στην Πρόταση Ασφάλιση ή στο μητρώο ημερομίσθιων μειωμένο ποσό σε σχέση με τις ακαθάριστες απολαβές, με σκοπό την πληρωμή μειωμένου ασφαλίστρου εκτός από το γεγονός ότι διαπράττει ποινικό αδίκημα και υπόκειται στις αυστηρές ποινές που καθορίζει το άρθρο 21 του Νόμου, διατρέχει και τον κίνδυνο να αντιμετωπίσει από τον ασφαλιστή του αγωγή για αποζημίωση, (αφού ο τελευταίος θα υποχρεωθεί να αποζημιώσει το θύμα).

ΕΝΑ ΧΡΟΝΟ ΦΥΛΑΚΙΣΗ Η/ΚΑΙ € 1709 ΠΡΟΣΤΙΜΟ ΣΕ ΠΕΡΙΠΤΩΣΕΙΣ

2. Ψευδείς δηλώσεις (ημερομίσθια, αριθμός εργοδοτουμένων)

Ταμείον Ασφαλιστών Εργατικών Αποζημιώσεων - Αρθρο 17

Σκοπός του Ταμείου αυτού, είναι να καταβάλει αποζημιώσεις σε θύματα:-

(β) εργοδοτών που η κάλυψη τους δεν είναι έγκυρη,

(γ) εργοδοτών που είναι ασφαλισμένοι με Ασφαλιστική Εταιρεία που έχει πτωχεύσει,

(δ) που έχουν υποστεί και υποφέρουν από επαγγελματική ασθένεια και δεν μπορεί να αποδειχθεί με βεβαιότητα ποιός από τους διάφορους εργοδότες τους μπορεί να θεωρηθεί υπεύθυνος.

Στην πράξη, η ύπαρξη του Ταμείου αυτού εγγυάται ότι κανένας εργοδοτούμενος που υφίσταται τραυματισμό, θάνατο ή επαγγελματική ασθένεια από την και κατά τη διάρκεια της εργοδότησης του θα παραμένει χωρίς αποζημίωση.